Zo maak je afspraken met kinderen over hun mediagebruik

Dit artikel is deel van Opvoeden in een digitale wereld

Duidelijke afspraken helpen kinderen om de digitale wereld in alle vrijheid te ontdekken, maar dan wel binnen de grenzen die ze op hun jonge leeftijd nog nodig hebben. Alleen: hoe begin je daaraan? Ga aan de slag met onze tips.

Durf je eigen gevoel te volgen

Het kan handig zijn om je licht op te steken bij andere ouders, opvoeders of leerkrachten. Zo krijg je een goed beeld over wat wel en niet werkt in andere gezinnen en contexten. Maar dat betekent niet dat jij daar precies hetzelfde over moet denken. Durf dus vast te houden aan je eigen gevoel en overtuigingen.

Kaart het luchtig aan

Waar je ook afspraken over wil maken, het loont om dat met niet te veel poespas te doen. Haak casual in op iets dat gebeurd is op school of in het nieuws, of voer een luchtig gesprek in de auto. Zorg wel dat je genoeg tijd hebt om het thema grondig te bespreken.

Praat ook over lastige thema’s

Sexting of cyberpesten: je staat er misschien niet voor te springen om het erover te hebben, maar het is belangrijk om ook lastige thema’s bespreekbaar te maken. Zo zullen kinderen je sneller benaderen wanneer er iets misgaat. Ook hier geldt: vind een luchtig moment om het thema op tafel te leggen.

Formuleer het positief

‘Na negen uur ‘s avonds mag je niet meer op je smartphone zitten’ versus ‘Je mag je smartphone gebruiken wanneer je maar wil, tot negen uur ‘s avonds’: het is een klein nuanceverschil, maar kinderen zullen waarschijnlijk meer openstaan voor dat laatste dan voor het eerste. Focus op wat er allemaal wél kan en laat ook merken dat je positief staat tegenover media. Zeg bijvoorbeeld dat je het fijn vindt dat je kind zoveel bijleert op YouTube of dat hij of zij nu al beter met die smartphone om kan dan jij.

Wees consequent

Afspraken zijn er met een reden: ga gerust op de rem staan als ze niet gerespecteerd worden. Probeer kinderen anderzijds ook niet te belonen met schermtijd als er goed geluisterd wordt. Doen er zich uitzonderlijke omstandigheden voor, dan kan je natuurlijk wel flexibel zijn. Zolang kinderen maar goed begrijpen dat het om een uitzondering gaat. 

Groei mee

Afspraken die je met een 5-jarige maakt, zijn natuurlijk helemaal anders dan die voor een puber van 15. Maar ook als een kind een jaartje ouder wordt, kan er op korte tijd veel veranderd zijn. Sta ervoor open om afspraken te herbekijken en kinderen meer autonomie te gunnen naarmate ze opgroeien. Vind je dit eng, zet dan samen de eerste stappen bij het gebruik van media, bijvoorbeeld door samen een account op sociale media aan te maken.

Hou rekening met privacy

Er zullen altijd regels zijn die kinderen aan hun laars lappen. Dat is niet te vermijden. Het heeft geen zin om achter de rug van kinderen om dingen te controleren die je eigenlijk niet mag checken: iedereen heeft recht op privacy, ook kinderen en jongeren. Als het kind of de jongere dit ontdekt, hou je er alleen maar een vertrouwensbreuk aan over.

Speel het afsprakenspel

Met oudere kinderen zoek je best naar een compromis waar iedereen zich goed bij voelt. Het afsprakenspel helpt je om op een leuke manier afspraken te maken, waarbij iedereen zijn mening kan delen.

Gepubliceerd op 10 september 2021