Wat is clickbait?

Dit artikel is deel van Nepnieuws

Clickbait is een veelgebruikte techniek bij fake news, maar ook in de ‘echte’ journalistiek kom je het weleens tegen. Wat is clickbait precies en hoe kan je het herkennen?

Een definitie van clickbait

Letterlijk vertaald betekent clickbait zoveel als ‘klik-aas’: aas om mensen te doen klikken. Clickbait verwijst meestal naar de titel van een (nieuws)artikel. Een titel die clickbait is, is bedoeld om mensen nieuwsgierig te maken, zodat ze erop zouden klikken om het volledige artikel te lezen. Zo is een clickbait-titel altijd choquerend, verrassend of veelbelovend, terwijl de inhoud van het artikel dat niet altijd is. 

Wat is het doel van clickbait?

Veel websites, ook betrouwbare (nieuws)websites, zijn voor een groot deel afhankelijk van advertentie-inkomsten. Hoe meer bezoekers de website telt, hoe groter die inkomsten kunnen zijn. Daarom stellen eigenaars van websites met informatieve (nieuws)artikels of blogposts de inhoud graag zo aantrekkelijk mogelijk voor. Zo zal je via sociale media sneller doorklikken en zal het bezoekersaantal stijgen.

Voor sommige makers van fake news zijn advertentie-inkomsten zelfs de voornaamste drijfveer om nepnieuws te verspreiden.

Is clickbait slecht?

Clickbait is niet per definitie slecht of gevaarlijk. In de eerste plaats is het vooral vervelend als je erop klikt en ontdekt dat de inhoud van het artikel niet in lijn ligt met de titel. Maar clickbait kan ook risico’s inhouden. Wanneer de techniek gebruikt wordt om fake news te verspreiden, kan nepnieuws een groter publiek bereiken. Daarom is het goed als je clickbait kan herkennen, zodat je meteen kritisch kan staan tegenover het artikel.

Hoe herken je clickbait?

Er zijn een aantal ‘clickbaitformules’ die geregeld worden toegepast, net omdat ze zo goed werken:

  • De titel beschrijft de reactie van de lezer
    • “Je zal nooit geloven hoe X er nu uitziet”
    • “Als je dit leest, spring je een gat in de lucht” 
  • De titel beschrijft de reactie van anderen
    • “De vrouw van X was in shock toen ze dit ontdekte”
    • “Sinds dit gebeurde, houdt het hele dorp de deuren op slot”
  • De titel beschrijft niet over wie of wat het gaat
    • “Ze hadden nooit gedacht dat dit zou gebeuren”
    • “Zij bedroog hem en toen ontdekte ze dit”
  • De titel spreekt je persoonlijk aan
    • “Als je ouder bent dan 50 gaat dit je leven veranderen”
    • “Gebruik jij je smartphone als wekker? Opgepast!”
  • De titel kaart negatieve emoties aan
    • “Zo wil je je lezers niet boos maken”
    • “De waarheid over X doet je in tranen uitbarsten”
  • De titel vermeldt een autoriteit of beroemdheid
    • “Dit moet iedereen weten volgens Oprah”
    • “Deze BV’s hebben het gehad met corona”
  • De titel gebruikt superlatieven
    • “De slimste manier om een lening aan te gaan”
    • “Zo verdien je razendsnel bakken geld”
Gepubliceerd op 12 juli 2021