3 situaties waarin propaganda gevaarlijk wordt
Kort gezegd is propaganda een vorm van informatie die bedoeld is om te overtuigen. In sommige gevallen is die informatie vrij onschuldig, in andere brengt ze een aantal risico’s met zich mee. Ontdek 3 situaties waarin propaganda gevaarlijk kan zijn.
“Wanneer makers van propaganda ervoor kiezen om leugens of halve waarheden te verspreiden, vervuilen ze het informatie-ecosysteem.”
Als je een leugen maar vaak genoeg herhaalt, zullen mensen die uiteindelijk geloven. Dat beweerde althans Joseph Goebbels, die als minister van propaganda voor de nazi-Duitse regering de taak kreeg om de bevolking om te vormen tot aanhangers van het nazibeleid. Hij controleerde zorgvuldig wat er in de pers verscheen, waarbij leugens en desinformatie niet geschuwd werden.
Wanneer leugens verspreid worden door personen of instanties met autoriteit, zoals media en politici, wordt het informatie-ecosysteem vervuild. Het wordt moeilijker om juiste van onjuiste informatie te onderscheiden, waardoor de kans bestaat dat we verzinsels voor waarheid aannemen.
Het stimuleert onverdraagzaamheid
Propaganda die zelfs maar een milde vorm van onverdraagzaamheid stimuleert, kan uiteindelijk grote gevolgen hebben. In de eerste plaats kan het leiden tot polarisatie of wij-zij-denken in de samenleving, waardoor bevolkingsgroepen steeds meer tegenover elkaar komen te staan.
In extreme gevallen kan propaganda die aanzet tot onverdraagzaamheid, uitmonden in massamoord of genocides. Opnieuw kijken we naar nazi-Duitsland en de Holocaust. Wat begon met antisemitisch gedachtegoed, eindigde met de massa-executie van miljoenen Joden.
Er is 'te weinig' propaganda
“Hoe vreemd het ook klinkt, eigenlijk is véél propaganda beter dan weinig propaganda.”
Als het gaat over propaganda, denk je misschien: hoe minder, hoe beter. Maar het tegendeel is waar. De risico’s van propaganda worden groter als er juist te weinig van is of als propaganda verspreid wordt door een klein aantal stemmen.
De macht van propagandisten neemt in dat geval toe, omdat er geen of amper ideeën gedeeld worden die een ander perspectief bieden dan de informatie die ze zelf verspreiden. Denk hierbij aan de verkiezingen in ons land: als er slechts één politieke partij campagne zou voeren, kan dit de democratie in gevaar brengen.