Wat is het recht op afbeelding?

Dit artikel is deel van Online privacy

Het recht op afbeelding of portretrecht vormt een essentieel onderdeel van je privacyrechten. Het beschermt je tegen onrechtmatig gebruik van beelden waarop jij te zien bent. Hoe zit dat precies?

Wat houdt dit recht in?

Het recht op afbeelding is opgenomen in het Wetboek van Economisch Recht. Hoewel het losstaat van de bescherming van persoonsgegevens, die onder de Algemene Verordening Gegevensbescherming valt, houdt het er wel verband mee. Zo stelt het recht op afbeelding dat niemand zonder jouw toestemming beelden van jou mag maken of verspreiden, wat ook een vorm van gegevensverwerking is.

Toestemming, hoe werkt dat?

Toestemming krijgen om beelden te maken, betekent niet automatisch dat er ook toestemming is om ze te verspreiden. Voor elke manier waarop de beelden gedeeld zullen worden, is er toestemming nodig van de afgebeelde persoon. Vraagt een school bijvoorbeeld toestemming om een foto te nemen van een leerling en die te publiceren op de website, dan mag de school diezelfde foto niet zomaar gebruiken in een opleidingsbrochure.

Toestemming vragen kan zowel schriftelijk, mondeling als stilzwijgend gebeuren. De toestemming om een foto te nemen, is stilzwijgend wanneer iemand poseert voor een foto of geen bezwaar maakt op het moment dat de foto gemaakt wordt. Maar poseren voor een foto wil dus niet zeggen dat je toestemming geeft om die foto te delen.

Ook na je dood is er toestemming nodig!

Tot 20 jaar nadat je overlijdt, heeft iemand je toestemming nodig om foto’s of filmpjes van jou te verspreiden. Uiteraard kan je die op dat moment zelf niet meer geven. Het zijn dan je erfgenamen die daarover beslissen.

Wat met sfeerbeelden?

Vaak worden er op festivals, concerten of andere evenementen sfeerbeelden gemaakt van het publiek. Fotografen kunnen moeilijk iedereen die op die beelden te zien is, expliciet om toestemming vragen. De wet gaat er dan ook van uit dat aanwezigen stilzwijgend akkoord gaan met het maken en verspreiden van beelden, bijvoorbeeld in een krant of op het internet. Sfeerbeelden mogen achteraf wel niet gebruikt worden om publiciteit te maken.

En foto’s van kinderen?

Heel wat trotse ouders delen graag leuke foto’s van hun kinderen op sociale media. Dit noemen we ‘sharenting’, een samenvoegsel van ‘sharing’ en ‘parenting’. Ook hier geldt in principe het recht op afbeelding. Ouders moeten hun kinderen dus om toestemming vragen en hun keuze respecteren.

Het recht op afbeelding en sexting

Ook als je aan sexting doet, is het belangrijk dat je het recht op afbeelding in je achterhoofd houdt. Dit recht maakt het immers strafbaar om sexts zonder iemands toestemming door te sturen naar anderen.

Gepubliceerd op 19 oktober 2022