Zo kwam het Mediawijs Competentiemodel tot stand

Dit artikel is deel van Mediawijsheid

Tussen 2000 en 2015 zijn er in verschillende landen heel wat competentiemodellen verschenen die verband houden met mediawijsheid. Toen de Vlaamse overheid in 2012 de Conceptnota Mediawijsheid publiceerde en Mediawijs in 2013 het levenslicht zag, was er ook in onze regio nood aan een duidelijk uitgewerkt kader om mediawijze competenties in kaart te brengen. Ontdek hoe het Vlaamse Mediawijs Competentiemodel tot stand kwam.

Waarom een competentiemodel?

Een competentiemodel ordent alle (deel)competenties die je nodig hebt om gericht en effectief te handelen om iets te bereiken. Een competentiemodel voor mediawijsheid doet dat dus voor mediawijs handelen.

Het Mediawijs Competentiemodel in Vlaanderen moest de leemte opvullen tussen de vrij algemene definitie van mediawijsheid in de Conceptnota en de initiatieven in het veld. Het model giet de brede omschrijving van mediawijsheid in concrete, tastbare kennis, vaardigheden en attitudes die noodzakelijk zijn om een mediawijze burger te worden.

Hoe gingen we te werk?

Mediawijs legde een hele weg af om het competentiemodel op te stellen:

In 2015-2016 startten we met de inventarisatie van nationale en internationale competentiekaders, die je kan linken aan mediawijsheid. We analyseerden alle modellen en distilleerden gelijkenissen en nieuwe trends. De verzameling was uiteraard niet helemaal volledig en kon dat ook nooit zijn: de breedte van het concept mediawijsheid en de voortdurende evolutie ervan in het licht van een veranderende maatschappij laten dat niet toe. Met de selectie probeerden we de uiteenlopende kenmerken van modellen zo goed mogelijk te dekken.

Na de inventarisatie stelden we een groep experts samen uit Vlaanderen, Nederland en Wallonië, onder leiding van dr. Hadewijch Vanwynsberghe. In wisselende samenstelling stelden we in 4 bijeenkomsten de elementen en een eerste versie op van het Vlaamse Mediawijs Competentiemodel.

De expertengroep bestond uit:

  • Jan De Craemer (Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming)
  • Karl Desloovere (Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming)
  • Mary Berkhout (Mediawijzer.net)
  • Daniel Lechner (Mediawijzer.net)
  • Hannes Vanhaverbeke (Cultuurconnect)
  • Johan Van Braak (UGent)
  • Britt Adams (UGent)
  • Pierre Fastrez (UCLouvain)
  • Wil Meeus (UA)
  • Joris Vanouytsel (UA)
  • Aleksander Driesen (UA)
  • Christine Michielsens (KdG)
  • Sofie Vispoel (Arteveldehogeschool)

Het eerste voorstel van het Mediawijs Competentiemodel werd afgetoetst op het Vlaams Mediawijs Congres van 17 november 2015. De teamleden van Mediawijs, het overlegplatform Onderwijs van Mediawijs en de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) en het overlegplatform Sociaal, Cultureel en Welzijnswerk konden allen feedback geven. Vervolgens werd het voorstel bijgestuurd door de experts.

Tijdens het Vlaams Mediawijs Congres van 15 en 16 november 2016 werd de definitieve Vlaamse versie van het Mediawijs Competentiemodel gelanceerd. Dat betekent niet dat het daar ook eindigt. We kozen immers voor een flexibel, dynamisch en generiek kader. Dat wil zeggen dat er steeds weer nieuwe contexten en doelgroepen zijn, die vragen om een verdere bijsturing van het model. Ook nieuwe technologische en maatschappelijke evoluties kunnen aanpassingen vereisen. Intussen werd het model ook toegepast om verschillende mediawijze tools te ontwikkelen, zoals:

Aan de slag met het Mediawijs Competentiemodel?

Wil je het Mediawijs Competentiemodel toepassen op je eigen project? Ontdek hoe je eraan begint.

Gepubliceerd op 9 september 2021