Je gebruikt dagelijks een smartphone, checkt driemaal per dag je Facebook en je smartwatch registreert elke beweging die je maakt. Leuk, toch? Maar wist je dat al deze zaken gebruik maken van jouw persoonlijke data? Data die organisaties, overheden en bedrijven maar al te graag gebruiken om onder meer jouw gedrag en interesses te voorspellen.
Vragen over datawijsheid? Contacteer onze expert Hadewijch Vanwynsberghe.
Wil je bewust(er) omgaan met je data? Lees dan zeker ook ons dossier over online privacy.
Data delen, dat doe je wellicht elke dag. Maar weet je ook hoe je dat doet? Wie je data in handen krijgt? En wat daar de gevolgen van zijn? Als je datawijs bent, slaag je erin om een antwoord te vormen op die en andere belangrijke vragen over (jouw) data.
Datawijsheid is een competentie die deel uitmaakt van mediawijsheid. Wie datawijs is, kan data begrijpen en gebruiken. Ontdek wat dat precies betekent.
Door de dataficatie van onze samenleving laat bijna alles wat we doen een spoor van data achter. En daar worden bedrijven en organisaties alleen maar wijzer van.
Bedrijven, organisaties en reclamemakers verzamelen onze data om hun eigen werking te verbeteren. Zo kunnen ze ons gedrag beter begrijpen en voorspellen, en soms zelfs beïnvloeden. Ze focussen zich niet op jou als individu, maar als deel van hun doelgroep. Voor hen ben je vooral een reeks cijfers.
Soms lijkt het alsof sociale media informatie halen uit je chatgesprekken om je gerichte advertenties te tonen. In werkelijkheid is dat eerder het resultaat van geavanceerde algoritmes en gegevensanalyse. Praat je bijvoorbeeld met een vriend over die nieuwe hippe drinkfles en verschijnt die nadien in je feed? Dan is dat niet omdat de chat-app meeleest met jullie gesprek. Mogelijk stuurden jullie zaken naar elkaar door via hetzelfde wifinetwerk of merk je de advertentie pas op nu jullie het erover hadden. Dat laatste noemen we ook wel ‘bevestigingsbias’.
Maak je je zorgen om je privacy op sociale media? Bekijk dan eens je privacy-instellingen en ga na of je je comfortabel voelt met de data die je deelt. Het kan ook helpen om op de hoogte te blijven van het privacybeleid van de platforms die je gebruikt.
Zie je een i-icoontje bij een advertentie staan? Dan gaat het om een gepersonaliseerde advertentie. Deze advertenties zijn gebaseerd op je zoek- en surfgedrag en lijken dus erg persoonlijk. Benieuwd waarom een platform denkt dat deze advertentie bij jou past? Op Facebook en Instagram kan je in de advertentie klikken op de drie bolletjes en daarna op ‘Waarom krijg ik deze advertentie te zien?’.
Op YouTube vind je deze informatie terug door via de drie bolletjes in advertenties op je startpagina naar het advertentiecentrum te gaan. Ook in het advertentiecentrum van Google kom je hier meer over te weten.
Bedrijven mogen niet eender wat doen met je data. De GDPR vat de regels voor dataverzameling en -verwerking samen, met het oog op de privacy van gebruikers.
