4 tips om als leerkracht kritisch om te gaan met media in tijden van conflict

Actueel
Dit artikel is deel van Nieuws en Nepnieuws

Hoe ga je om met de stroom aan nieuws én nepnieuws wanneer ergens in de wereld een conflict aan de gang is? Moet je over oorlog praten met kinderen, en hoe dan? Hoe tackel je dit thema in de klas? Deze pagina biedt praktische antwoorden om kritisch om te gaan met media in tijden van een conflict. 

Praat samen over het nieuws

Tegenwoordig krijgen kinderen en jongeren via heel wat kanalen nieuws binnen. Maken ze zich zorgen of hebben ze vragen over (geweld in) het nieuws? Deze 7 tips kunnen helpen wanneer je een gesprek wilt aangaan met een kind of jongere. Je kan ze ook steeds doorsturen naar watwat.be of Awel.be

Merk je dat het moeilijk is om een open gesprek te houden over een conflict? Is er onenigheid of zijn er tegenstrijdige meningen? Dan kan het helpen om van de concrete case uit te zoomen naar de achterliggende, meer abstracte vraag. Bijvoorbeeld ‘Wanneer is censuur oké?’ ‘Hoe gaan we om met onze geschiedenis?' 'Wat is de rol van de politiek in een buitenlands conflict?'. In Opiniemakers (derde graad) of de gespreksbundel vind je meer tips en methodieken om hierrond aan de slag te gaan in de klas. 

De wekelijkse themadossiers van Nieuws in de Klas kunnen helpen wanneer je actuele conflicten wil bespreken in de klas. In deze dossiers worden artikels van de verschillende onafhankelijke nieuwssites over een bepaald thema naast elkaar gelegd en vergeleken. 

Reik betrouwbare bronnen aan 

Nieuws bereikt ons langs alle kanten. Het is belangrijk dat we in deze onzekere tijden voldoende vertrouwen hebben in het nieuws dat ons bereikt via betrouwbare nieuwskanalen.

  • Denk aan het nieuws op de openbare omroep, kwaliteits- en populaire kranten (en hun websites en apps) zoals De Standaard, De Morgen, Het Nieuwsblad of Het Laatste nieuws, via VTM nieuws, … 
  • Voor kinderen en jongeren is er steeds meer nieuws op maat. VRT heeft Karrewiet, het Vlaamse jeugdjournaal en ook de Nederlandse NOS heeft een eigen jeugdjournaal. Wist je dat Karrewiet en HLN tegenwoordig ook elk een eigen Tiktok account hebben? 
  • Verder biedt VRT via hun instagrampagina NWS NWS NWS nieuws op maat van jongeren en ook WATWAT zit op dit platform. 

Leer jongeren zelf factchecken

Tussen al het nieuws offline en online sluipt ook al eens foute en misleidende informatie. Vooral op Tiktok, Instagram en Twitter circuleert er momenteel heel wat desinformatie. Misleidende informatie bestaat in vele vormen. Om jongeren (en onszelf) hier zo goed mogelijk tegen te wapenen, is het belangrijk dat ze weten wat nepnieuws is, dat ze het kunnen herkennen en dat ze vooral ook zelf kritische reflexen aanleren om informatie te verifiëren.

Hoe ervaren kinderen en jongeren het nieuws?

Als je met kinderen of jongeren wil praten over het nieuws, hou je best rekening met hun leeftijd. Want afhankelijk van hun leeftijd ervaren ze berichtgeving over oorlog en conflicten anders. Wat begrijpen ze al? Wat vertel je? En wat laat je beter achterwege?

Ga aan de slag in de klas

Ben je op zoek naar didactische werkvormen en methodieken om te werken over nieuws en nepnieuws, conflict en tegenstrijdige meningen, politiek en kritisch denken? Hieronder vind je inspiratie: 

Tip: Gebruik hedendaagse voorbeelden over het conflict van mindovermedia of uit dit artikel van VRT. Ook de Instagragrampagina’s van Abbie Richards en anti-conspiracy-memewars bieden veel inspiratie.

Gepubliceerd op 10 maart 2022