Mag een kind onder de 13 jaar al op sociale media?

Kinderen mogen in België op de meeste sociale media pas vanaf de leeftijd van 13 jaar een account aanmaken. Maar daar houden ze zich niet altijd aan. Welke rol heb je als ouder, opvoeder of professional in dat verhaal? Mag je een oogje dichtknijpen?

Wat zegt de wet?

De Europese privacywetgeving (de AVG of GDPR) stelt dat gegevensverwerking pas toegelaten is vanaf de leeftijd van 16 jaar, tenzij ouders daarvoor toestemming geven. Lidstaten mogen die leeftijd verlagen tot 13 jaar, een keuze die België gemaakt heeft. Dat betekent dat sociale media in ons land pas vanaf 13 jaar gegevens mogen verzamelen van jongeren zonder ouderlijke toestemming. Daarom staat in hun gebruiksvoorwaarden meestal dat je pas vanaf 13 jaar een account mag aanmaken en die voorwaarden zijn ook juridisch bindend. Bij sommige apps kan die leeftijd hoger liggen. Digitale leeromgevingen op school laten kinderen van de klas vaak wel al vroeger online contact hebben. En ouders kunnen vaak wel toestemming geven om op een gamingplatform een account te maken.

Maar … wat zegt de realiteit?

85%

van de ouders

zegt dat hun kind jonger was dan 13 jaar toen het voor het eerst een account aanmaakte.

9-12 jaar

is de sleutelleeftijd in veel gezinnen

Er gaan steeds meer digitale deuren open op deze leeftijd. Ouders zijn hier bezorgd over en zoeken naar een goede balans tussen praten en controleren.

36%

van de kinderen uit de 3de graad lager onderwijs

Een eerste account op sociale media aanmaken

Ouders overleggen best met hun kind over wanneer ze samen een eerste account op sociale media aanmaken. Elk kind is verschillend en ook de mogelijke risico's en voordelen van sociale media verschillen van kind tot kind. Factoren zoals leeftijd, geslacht en persoonlijke en medische eigenschappen (zoals ASS, ADHD, angst en depressie …) kunnen het mediagebruik van een kind beïnvloeden en kunnen ervoor zorgen dat er andere afspraken of maatregelen nodig zijn.

Ouders mogen beslissen dat het beter is om te wachten met het aanmaken van een eerste sociale media account. Ze leggen die beslissing wel zo goed mogelijk uit aan hun kind, zodat het begrijpt waarom dit nog niet mag. Zo is er ook minder kans dat het kind stiekem toch een account zal aanmaken. Ze houden er best rekening mee dat dat wel kan gebeuren. Kinderen kunnen daarin zeer inventief zijn, en zien er vaak geen probleem in. Daarom maken ze daarover liever vroeger (bv. rond 10-11 jaar) goede afspraken over, dan later. Zo wordt het een gewoonte om hierover te praten en om afspraken over mediagebruik te maken.

6 tips om te starten met sociale media

Klaar voor de eerste stappen op sociale media? Hou dan zeker ook deze tips in gedachten.

In een ideale wereld gebruiken tieners sociale media vooral om contact te hebben met vrienden, bijvoorbeeld met een pure berichtenapp zoals Signal. Alternatieve apps zoals Snapchat en TikTok hebben functies die minder geschikt kunnen zijn voor jonge gebruikers.

Zeker jongere tieners hebben nood aan concrete afspraken. Wat mogen ze wel en niet delen? Kunnen ze online ook bevriend zijn met mensen die ze in het echt niet kennen? Hoeveel tijd mogen ze doorbrengen op sociale media en waar en wanneer (b.v. niet aan tafel)? Bespreek dat goed op voorhand.

Maak goede afspraken en zorg ervoor dat ze begrijpen waarom die er zijn. Naarmate kinderen ouder worden, hoe meer inspraak je hen geeft en hoe meer dit verschuift van regels en afspraken naar een goed gesprek.

Je kan best samen een account aanmaken op sociale media. Zo kun je meteen ook samen sterke privacy-instellingen instellen.

  • Zet het profiel op privé.
  • Stel het profiel zo in dat niet iedereen het account kan vinden of volgen.
  • Zorg ervoor dat niet iedereen berichten kan sturen.
  • Schakel (automatische) locatiedeling uit.

  • Schakel geïntegreerde AI-chatbots uit of demp ze.
  • Blokkeer de optie dat AI gebruikersdata gebruikt om te trainen
  • Leg uit hoe een algoritme werkt en waarom je bepaalde inhouden krijgt voorgesteld.
  • Leg uit waarom het belangrijk is voor bedrijven om je betrokken te houden zoals eindeloos scrollen, likes, streaks …
  • Spreek af over hoe je kind hier best mee kan omgaan.

Bizarre internet challenges, nepnieuws, gemene berichten … Ondanks de leuke kanten van sociale media, kunnen tieners ook met minder fijne inhoud in contact komen. Laat hen vooral weten dat ze bij jou of een andere vertrouwenspersoon terecht kunnen met vragen. Kijk en scroll eens samen en praat regelmatig over wat er op sociale media gebeurt. Luister zonder oordeel, stel vragen en wissel samen van gedachten. Leg hen ook uit waarom je met bepaalde boodschappen niet akkoord gaat.

Blijf praten, ook met tieners

Korte videoformats (zoals TikTok, YouTube Shorts en Instagram Reels) zijn heel populair bij tieners. Met inhoud die sterk gestuurd wordt door algoritmes, kunnen ze op deze leeftijd een invloed hebben op de identiteitsontwikkeling. Daarom is het goed dat ouders samen hun kind verschillende standpunten en realiteiten te blijven zien.

Daarom praten ouders best regelmatig met hun kind over:

  • lichaamsbeeld en tevredenheid
  • genderrollen, discriminatie en respect
  • misleidende berichten over hoe je snel geld kunt verdienen
  • online uitdagingen en wanneer deze schade kunnen veroorzaken
Gepubliceerd op 4 december 2025