Wat is reclamewijsheid?

Dit artikel is deel van Reclame?Wijs!

Reclamewijsheid is een belangrijk onderdeel van mediawijsheid. Het is het geheel van kennis en vaardigheden die nodig zijn om bewust en kritisch om te gaan met reclame. Wat houdt dat precies in? En waarom is het belangrijk om ‘reclamewijs’ te zijn?

Wanneer ben je ‘reclamewijs’?

Je bent reclamewijs als je reclame kan herkennen, het onderliggende doel ervan kan begrijpen en er kritisch over kan nadenken. Reclamewijsheid kent dus 3 dimensies:

Cognitieve dimensie

Online of offline, opdringerig of subtiel, gepersonaliseerd of niet: reclame kan heel verschillende vormen aannemen. De cognitieve dimensie van reclamewijsheid omvat dan ook het herkennen van al die verschillende reclamevormen. Ook houdt deze dimensie in dat je inzicht hebt in de mogelijke reclametechnieken, de bron van de reclameboodschap en de doelgroep die adverteerders proberen te bereiken.

Affectieve dimensie

Begrijpen dat reclame wil inspelen op de emoties van consumenten, is de kern van de affectieve dimensie. Dat begrip houdt ook in dat je beseft welke gevoelens een reclameboodschap opwekt bij jezelf. Zo kan je je emoties beheersen en met een kritische blik naar reclame kijken (zie morele dimensie).

Morele dimensie

Kritisch nadenken over reclame: dat is waar de morele dimensie naar verwijst. Ofwel: het ontwikkelen van een morele beoordeling van reclamevormen en -technieken. Als je reclamewijs wil zijn, moet je immers ook vragen kunnen stellen over de eerlijkheid, geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van een reclameboodschap. Daarbij is ook enige basiskennis over de verschillende wetten en decreten rond reclame noodzakelijk.

Het belang van reclamewijsheid

Het doel van reclame is om onze opinies, onze overtuigingen en ons (koop)gedrag te beïnvloeden. Als we die commerciële bedoelingen niet begrijpen, zijn we gevoeliger voor de invloed die reclame kan hebben op onze beslissingen.

Reclamewijsheid is met andere woorden belangrijk om controle te behouden over wat we nu écht denken en willen. Zo gaan we niet blindelings doen of kopen wat reclamemakers ons opdragen, en kunnen we impulsieve aankopen vermijden.

“De meeste volwassenen hebben een gezonde dosis reclamewijsheid. Toch wordt iedereen nog wel eens verleid door reclame. Reclame kunnen herkennen is één ding, maar er niet door verleid worden, is iets anders."
Liselot Hudders
Prof. UGent

Reclame: beter vermijden?

Reclamewijs zijn, dat houdt niet in dat je reclame ook uit de weg moet gaan. Want wist je dat reclame ook voordelen met zich meebrengt? Lees meer.

Gepubliceerd op 24 maart 2022